Je kent ze vast wel van vroeger, of van de moralistische verhaaltjes: de kinderen met rijke maar gescheiden ouders die bulkten van het speelgoed, merkkleding en dure vakanties. Hun ouders kochten het schuldgevoel en gebrek aan tijd, aandacht en liefde af met materiële zaken. En ondertussen waren die kinderen stikongelukkig. Nee dan wij, met onze sobere maar liefdevolle ouders.
Daar moesten wij aan beetje aan denken toen we het regeerakkoord van Rutte IV lazen. Met bakken vol geld worden ruzies en gebrek aan echte aandacht afgekocht. Nog nooit werd er zoveel geld uitgegeven. Het huidige kabinet laat de staatsschuld enorm oplopen. Natuurlijk, het kabinet wil het allerbeste voor ons: minder CO2 en minder stikstof. Maar dat zijn liefdeloze kreten als de veroorzakers van de problemen, bedrijven die veel CO2 uitstoten en boeren die veel stikstof produceren, vrijuit blijven gaan. Ze worden zelfs betaald. Alles om de lieve vrede maar te bewaren.
Nee dan wij. Wij leerden tough love thuis: als je echt van iemand houdt dan durf je die iemand ook de waarheid te zeggen. En dat is zo onderhand echt nodig bij een aantal problemen die al jarenlang sudderen en misschien in deze regeerperiode tot een vulkaanuitbarsting gaan leiden. We noemden al het klimaatprobleem. Als je de komende jaren weer niets doet dan hebben we echt elke zomer drama’s zoals in Limburg. Dan zijn er binnenkort misschien geen bloemetjes en bijtjes meer om onze fruitbomen in de Betuwe te bestuiven. Zeg het. Zeg het tegen de industriële boeren, Tata Steel, KLM, Schiphol, de dozenschuivers: jullie wonen Nederland uit!
Ook op de arbeidsmarkt is wat tough love nodig. Al vanaf onze oprichting waarschuwen we dat de scheefgroei tussen flex en vast, en de vermogensongelijkheid veroorzaakt door een oneerlijke huizenmarkt, ongezond is. Zo ongezond dat het wel eens kan leiden tot stilstand in de economie. Of een deel van de beroepsbevolking die afhaakt. Of zoveel boze mensen en zoveel protesten dat het land instabiel wordt. De nieuwe regering wil het advies overnemen van de Commissie Borstlap over de toekomst van werk. Maar het venijn zit in de details. We hopen in ieder geval dat de nieuwe regering naar de geest van dat rapport gaat handelen: het wegnemen van de kloof tussen vast en flex.
De hele oppositie is woest dat de AOW niet evenveel meestijgt met de verhoging van het minimumloon. Het is inderdaad voor mensen die alleen maar AOW hebben, of zelfs minder dan dat, behoorlijk pijnlijk. We hebben het dan over mensen die geen pensioen hebben kunnen opbouwen: mensen met een migratieachtergrond, de gastarbeiders van weleer, vrouwen en vooral veel zzp’ers. Voor hen is het de meest elegante en uitvoerbare oplossing als de AOW wel meestijgt. Dan krijgen ook rijke ouderen meer AOW, terwijl die dat niet nodig hebben. Dat kan en moet je ook weer wegbelasten. Je kan als het om de betaalbaarheid gaat immers een extra bijdrage vragen aan bedrijven en mensen met vermogen. Tough love voor de vermogenden. Als het kabinet dat durft zullen wij het loven en prijzen. Maar voor dat gebeurt, is er nog heel veel, we herhalen: heel veel, te doen. AVV volgt zoals altijd het kabinet kritisch en constructief.
25 januari 2022
