De werkvloer vervrouwelijkt. In 1947 was 25% van de vrouwen tussen de 15 en 65 buitenshuis werkzaam, in 2025 is dat opgelopen tot 69%. Maar meer vrouwen op de werkvloer betekent niet dat die werkvloer geschikter is gemaakt voor vrouwen. Vrouwen zijn onder andere gevoeliger voor de temperatuur op de werkvloer, worden meer beïnvloed door geluiden en melden zich vaker ziek dan mannen. Naar schatting spelen menstruatie, zwangerschap en overgang bij 10% van de ziekmeldingen van vrouwen een rol. En die klachten zijn onderdeel van een andere categorie: ‘vrouwspecifieke aandoeningen’. En die blijken een veel grotere impact op ons (werkende) leven te hebben dan we dachten.
In december 2023 presenteerde De Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) haar rapport “Maatschappelijke acceptatie van vrouwspecifieke aandoeningen”. Vrouwspecifieke problemen betreft de bekkenbodemproblemen, cyclus gerelateerde problemen en cyclus gerelateerde buikpijn, en hormoon gerelateerde aandoeningen. De conclusie van dit rapport was niet mals. De gevolgen van vrouwspecifieke aandoeningen blijven verscholen achter een gordijn van taboe en onderschatting. Vrouwen kunnen onder andere hun werk activiteiten minder goed uitvoeren dan wanneer er rekening zou worden gehouden met hun specifieke situatie: zij melden zich dan bijvoorbeeld ziek of werken tijdelijk minder efficiënt.
De onderzoekers stellen dat naast miljarden aan kosten voor zorg en ziekteverzuim, vrouwen hierdoor ook minder carrièrekansen krijgen, het de man- vrouw verschillen groter maakt, en dat vrouwspecifieke problemen zorgen voor minder mogelijkheden tot arbeidsparticipatie van vrouwen. Kortom, elke dag die een vrouw zich ziekmeldt vanwege vrouwspecifieke aandoeningen, is een dag waar zij minder kans heeft op het gebied van carrière maken, het opdoen van kennis en op meer arbeidsparticipatie ten opzichte van mannen. Vrouwen worden ongesteld, hebben soms bekkenklachtenproblemen na bevallingen en komen in de menopauze. Maar wij zijn niet ziek, we zijn vrouw! Het is eerlijk en bovendien effectief als onze werkplekken zodanig ingericht worden dat we ons niet ziek hoeven te melden.
De veiligheid en inrichting van werkplekken wordt mede bepaald door ARBO-wetgeving. Daarin staat dat een werkplek moet voldoen aan ‘ergonomische beginselen’. Maar mannen en vrouwenlichamen verschillen dermate veel van elkaar dat een ergonomische normering voor mannen heel anders kan uitpakken dan voor vrouwen met bekkenklachten of zware menstruatiepijnen bijvoorbeeld. Het is een bekend feit dat veel gebruiksartikelen, van laptops tot autostoelen, van veiligheidsschoenen tot telefoons ontworpen zijn op basis van mannenlichamen. Daarmee zijn ze vaak minder geschikt voor vrouwen.
Soms zijn trouwens klachten van vrouwspecifieke aandoeningen heel simpel te verhelpen. Het verplicht moeten staan achter een kassa kan voor die sommige vrouwen reden zijn voor een ziekmelding. Iemand vertelde ons daarover: “een kruk in de winkel zodat ik meer kan zitten is genoeg. Dan hoef ik me niet meer ziek te melden.”.
Wij willen naar een werkvloer die geschikt is voor vrouwen, waarbij we ons niet ziek hoeven melden omdat we vrouwspecifieke aandoeningen ervaren. Dat betekent dat we kunnen werken omdat de werkvloer aangepast is op het vrouwenlichaam. Bijvoorbeeld door minder lang te hoeven staan omdat er een kruk in de winkel staat. We zoeken alle ideeën die jullie maar kunnen bedenken waar je mee geholpen zou zijn. Die bundelen we en daar gaan we mee de werkvloer op.
08 maart 2025
