In Nederland bepalen werkgevers en vakbonden hoeveel je verdient, wanneer je vrij bent en wat je rechten en plichten zijn. Dat doen ze via cao’s of collectieve arbeidsovereenkomsten. Maar de huidige cao’s passen niet meer bij de manier waarop we willen werken en leven. Dat komt onder andere omdat werknemers zelf onvoldoende gehoord worden, tenzij ze lid zijn van een vakbond. Jongere mensen sluiten zich echter niet vaak aan bij een vakbond. Hoe het wel anders kan lees je hieronder. Zou het niet mooi zijn als iedere werknemer kon mee beslissen?
Op het noordelijkste punt van het grootste Waddeneiland staat Boutique Hotel Texel. De perfecte ‘get away’ wordt gerund door Marianne Langenveld, een echte Texelaar die de ervaring van het eiland met anderen wil delen. De jonge vrouw groeide op met de permanente aanwezigheid van toeristen en gasten om haar heen, waardoor horeca – of de ‘gastvrijheidsindustrie’ zoals zij het noemt – een logische carrièrekeuze was. Hetzelfde geldt voor de 22-jarige Lisanne uit Apeldoorn, die als gastvrouw bij Boutique Hotel Texel werkt. Zij kwam als kind jaarlijks op vakantie naar het eiland en werd tijdens haar stage verliefd op het hotel én op een jongen uit de keuken. Ze besloot om te blijven. Ondertussen runt ze naast haar voltijdse baan een eigen vakantieboerderij.
Rooster voor ouders en vrijbuiters
Twee jaar geleden voerde Boutique Hotel Texel halfjaarlijkse basisroosters in. Maar liefst zes maanden vooraf weet elk personeelslid op welke dagen ze werken. Daarbij wordt rekening gehouden met ieders voorkeuren. “We weten precies waar we aan toe zijn en dat geeft enorm veel rust”, zegt Lisanne. “Daarom is het ook makkelijk om eens een extra dienst te draaien, wanneer het druk is.” Naast de ‘vaste diensten’ zijn er dus ook ‘vaste open diensten’ die nog ingevuld kunnen worden bij drukte. Zo creëer je flexibiliteit én rust.
Een kok die op zaterdagavond thuis is? Een bartender die er in juli even tussenuit wil? Het kan en moet kunnen, vinden ze bij Boutique Hotel Texel. “Veel mensen uit het team hebben een gezin. Het is belangrijk dat zij ook tijd met elkaar kunnen doorbrengen. En dat kan als we het samen doen.” Om die reden kan je bij Boutique Hotel Texel vakantiedagen opnemen tijdens het hoogseizoen of vrij nemen in het weekend.
Het collectieve belang neemt Marianne serieus. Ook wanneer haar personeel andere ambities heeft. “We proberen altijd aan te voelen wat mensen hun passie is, en of we ze daarin kunnen ondersteunen. Ik kan iemand extra salaris aanbieden, ontelbaar veel vakantiedagen geven en de feestdagen driedubbel vergoeden, maar ik wil mijn werknemers niet ‘kopen’. Het salaris en de vrije dagen liggen hier hoger dan de cao, maar nog belangrijker is onze ondersteuning in het najagen van dromen.” Lisanne is daar met haar eigen vakantieboederij een voorbeeld van, maar ook Melanie, een andere collega, kon haar hobby als nagelstyliste inzetten in de wellness-afdeling van het hotel.
Opleiding, woning én baangarantie als antwoord op personeelstekort
De zoektocht naar personeel in de horeca en betaalbaar wonen voor jongeren en starters is niet alleen een probleem in de Randstad. Het toerisme op de Waddeneilanden is het hele jaar door aanwezig en is de afgelopen jaren sterk gestegen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek tekende een stijging van maar liefst 20% op tussen 2013 en 2017. De horecasector kon niet volgen en kampte met een nijpend personeelstekort.
Samen met twee andere ondernemers lanceerde Marianne Texel Academy. Onder het motto ‘leren, werken, wonen’ bieden ze een gratis opleiding, een betaalbare woonruimte in één van hun tiny houses en een garantie op zowel een stageplek als een baan aan. “Het eerste jaar zit er op en dat was een succes. We starten nu het tweede jaar met een nieuwe selectie uit de meer dan 200 aanmeldingen”, vertelt Marianne.
Ook voor Lisanne was het als stagiaire niet makkelijk om een woning te vinden. Marianne bood haar uiteindelijk een plek aan in haar eigen huis. “Voor mij is de menselijke maat belangrijk als het gaat over de relatie tussen werkgever en werknemer. Mijn boodschap en die van Texel Academy is: kijk, er is een plek voor jou om te wonen en te eten. Als je wil, helpen we je om je weg hier te vinden en bieden we je ondersteuning aan om hier op te starten en door te groeien.”
Cao als basis, maar de ambitie mag hoger liggen
Marianne en Lisanne zijn het er over eens dat de cao van cruciaal belang is voor de bescherming van hun relatie. “Maar het voelt toch als iets wat ver van mij staat”, geeft Lisanne toe. “Eigenlijk zou een kind uit groep acht het moeten lezen en begrijpen,” antwoordt Marianne.
Beide vrouwen vinden dat de voorschriften rond tijd en pauzes behouden moeten worden in de nieuwe cao. “Soms betekent dat puzzelwerk voor de werkgever. Bijvoorbeeld wanneer het gaat over het maximum aantal aaneengesloten dagen dat iemand mag werken. Maar het is cruciaal voor de gezondheid van het personeel én dus het bedrijf”, zegt Marianne.
In de cao staat slechts het minimum aan arbeidsvoorwaarden, dus volgens Marianne mag het wat ambitieuzer en flexibeler. “Je mag je personeel wel wat meer geven”, klinkt het bij de 30-jarige eigenaresse. Het aanbieden van gezonde maaltijden, bijvoorbeeld, mag wat haar betreft als werkgeversplicht opgenomen worden. “Nu is het een verkapte vergoeding, maar eigenlijk hoort dat er gewoon bij.”
Boutique Hotel Texel slaagt erin om de uitdagingen in de sector via opleidingen, flexibiliteit en een sterke ondersteuning van het team het hoofd te bieden. Marianne en Lisanne zullen ongetwijfeld nog lang collega’s én vriendinnen blijven.
Vind je het ook belangrijk om mee te denken en beslissen over je werk? Kijk dan eens bij vakbond AVV. Dat is een jonge vakbond die alle werknemers laat meebeslissen en zo cao’s wil maken die passen bij de nieuwe generatie werkenden.
