In Nederland bepalen werkgevers en vakbonden hoeveel je verdient, wanneer je vrij bent en wat je rechten en plichten zijn. Dat doen ze via cao’s of collectieve arbeidsovereenkomsten. Maar de huidige cao’s passen niet meer bij de manier waarop we willen werken en leven. Dat komt onder andere omdat werknemers zelf onvoldoende gehoord worden, tenzij ze lid zijn van een vakbond. Jongere mensen sluiten zich echter niet vaak aan bij een vakbond. Hoe het wel anders kan lees je hieronder. Zou het niet mooi zijn als iedere werknemer kon mee beslissen?
Hotel Casa in Amsterdam-Oost is niet alleen een hotel, maar ook een thuis. Het verhaal begint in 1957. Vier vrienden hadden het idee om betaalbare studentenwoningen te creëren in Amsterdam door het commercieel exploiteren van hotelkamers. Ruim zestig jaar later telt Hotel Casa 350 studentenkamers en werken er 140 mensen. “Niemand wordt rijk van Hotel Casa. Al het geld vloeit terug naar de organisatie en de mensen”, vertelt directeur Hans Vugts.
Hans kreeg de liefde voor hotellerie mee van zijn grootvader, die ook hoteldirecteur was. “Motel Breda was één van de eerste motels in Nederland. Als kleine jongen deed ik daar allerlei klusjes.” Na ruim 40 jaar ervaring in het vak vindt Hans dat Hotel Casa de meest bijzondere plek is waar hij heeft gewerkt. Hier is maatschappelijk verantwoord ondernemen geen marketingbegrip, maar staat het centraal in de bedrijfsvoering.
Investeren in personeel via opleidingsbudgetten
Zo is Hotel Casa één van de aanjagers van House of Hospitality, een samenwerking tussen de bedrijfswereld en het onderwijs. Via de opleiding, hopen ze een antwoord te bieden op het personeelstekort. De komende vijf jaar moet de metropoolregio Amsterdam maar liefst 25.000 vacatures in de sector invullen. “Studenten leren hier on the job. Zo krijgen we de jongeren die het niet redden om hun diploma op de klassieke schoolbanken halen toch mee.” En dat werkt. De opleiding trekt studenten aan uit het hele land, want na het traject kunnen ze rekenen op baangarantie in Hotel Casa of bij één van de partners.
Ook voor het huidige personeel is een opleidingsbudget voorzien. “We denken met onze mensen mee over waar ze behoefte aan hebben. Van taalcursussen tot fotografielessen: we zoeken naar kansen om hun interesses op de werkvloer in te zetten.” Ook alle leidinggevenden behalen een leermeesterdiploma om studenten en stagiaires te begeleiden. En soms geven medewerkers elkaar ook workshops of organiseren ze Nederlandse logopedielessen voor statushouders.
Doorgroeien tot manager in vijf jaar: Janick deed het
Door te investeren in personeel bouw je een vertrouwensrelatie tussen werknemer en werkgever. Bovendien creëer je een omgeving waar het personeel ook zelf initiatief durft te nemen. In Hotel Casa bestaan er voor het personeel verschillende kanalen, zoals Yammer, om zelf ideeën naar voor te schuiven. “Nieuwe ideeën kunnen ook bij het managementteam gepitcht worden. Onlangs presenteerde een groep het concept van een herbruikbare koffiebeker en hebben we dat ingevoerd”, vertelt Hans.
De ruimte voor opleiding en zeggenschap zorgde er voor dat de 28-jarige Janick haar weg naar de top van Hotel Casa vond. De jonge vrouw uit Friesland begon als stagiaire bij het hotel. In amper vijf jaar tijd groeide ze door tot een leidinggevende functie als manager in Revenu & Reservations. “Ik kreeg steeds meer verantwoordelijkheden, maar tegelijk was er ook ruimte voor autonomie.” Ook haar loon steeg mee. Het relatief lage salaris in vergelijking met andere sectoren leeft onder het personeel. Al wordt die ontevredenheid voor Janick deels gecompenseerd door de doorgroeimogelijkheden, de flexibele vrije tijd die wordt opgebouwd door overuren en de extra’s die Hotel Casa aanbiedt, zoals korting bij de sportschool en een collectieve zorgverzekering. “Dat past wel bij de jonge generatie.”
Hotellerie in de grote steden: een sector en dus een cao op zich?
Door de welvaartsstijging en goedkoper vliegen is het hotelpubliek jonger en internationaler dan ooit. “Jonge toeristen zijn niet alleen op zoek naar een bed, maar naar een beleving”, legt Hans uit. Hotels in grote steden proberen op die vraag in te spelen door evenementen te organiseren: DJ-sets in de lobby of wijnproeverijen op het dakterras. “Ook de lobby wordt steeds meer een ontmoetingsplek. En in ons café zitten zzp’ers achter de laptop te werken.” Het zijn slechts enkele voorbeelden van een sector in volle verandering.
Dat doet de vraag rijzen of de horecasector niet te groot is geworden voor de huidige cao. “Misschien moet er een aparte cao komen, bijvoorbeeld op regionale basis voor grote steden Een hotel in Amsterdam heeft met andere problematieken en uitdagingen te maken dan een restaurant in Groningen.”
Flexibele stagevergoedingen en nieuwe referentiefuncties voor de cao
Een van die uitdagingen in een stad als Amsterdam is wonen. “Betaalbare woonruimte vinden in Amsterdam is een probleem voor al mijn personeel, maar voor stagiaires is het extra moeilijk. De huurprijs is vaak drie keer het bedrag van de stagevergoeding.” Hotel Casa heeft daarom zelf een huis voor hun stagiaires ingericht. Ook de studenten die een bijbaantje hebben in het hotel, zijn vaak bewoners van Hotel Casa zelf. Als het aan Hans zou liggen, komt er een geïndexeerde stagevergoeding waarbij de vergoeding afhankelijk van de levenskosten per stad in de nieuwe cao.
Volgens Janick zijn ook de referentiefuncties in de huidige cao achterhaald. “De sector is veel veranderd en de functies die vandaag bestaan, vind je vaak niet terug in de cao. Het is daarom moeilijk om de juiste salarisschalen in te schatten.” Het is ook een signaal dat de sector snel verandert. Hans en Janick kijken tevreden naar Hotel Casa en de manier waarop ze met personeel omgaan. “De idealen van de oprichters zijn wat ons betreft geslaagd”, klinkt het.
Vind je het ook belangrijk om mee te denken en beslissen over je werk? Kijk dan eens bij vakbond AVV. Dat is een jonge vakbond die alle werknemers laat meebeslissen en zo cao’s wil maken die passen bij de nieuwe generatie werkenden.
